Gebiedsontwikkeling als gezondheidselixer

Weblog

Nu de woningbouwopgave een enorme omvang heeft aangenomen - met een miljoen nieuwe woningen tot 2030 - en steden druk in de weer zijn met opgaven van woningmarkt tot infrastructuur en duurzaamheid, lijkt gebiedsontwikkeling dé gezondheidselixer voor onze steden. Maar dit drankje zal niet op elke stadsregio dezelfde uitwerking hebben, aangezien de politieke kleur van gemeenten in hoge mate de criteria bepaalt waarop gebiedsontwikkeling is gestoeld. Neem bijvoorbeeld de Noord- en Zuidvleugel van de Randstad; het is niet ondenkbeeldig dat Rotterdam en Den Haag na de gemeentelijke verkiezingsuitslag meer auto georiënteerd en op veiligheid gericht zullen zijn, daar waar Utrecht en Amsterdam de fiets en het klimaat promoten. Gebiedsontwikkeling krijgt in die zin door het land steeds andere accenten en daarmee een andere uitwerking in plannen.

Rotterdam Central District
Rotterdam Central District

Ambities ten aanzien van gebiedsontwikkeling

Waar er in de toekomst wellicht een verschil in oriëntatie op thema’s optreedt, is er nu vooral nog sprake van een traditionele of een meer innovatieve gebiedsontwikkeling (bij deze laatste wordt het experiment op hedendaagse onderwerpen aangegaan). Zo leggen we als O-team bij de opgave voor Rotterdam Central District - waar een innovatiedistrict in de vorm van een levendig en samenhangend stadsdeel vorm moet krijgen – het accent op de thema’s ‘placemaking’ en ‘healthy urban living’. Ons idee is dat we daarmee op structurele wijze kwaliteit aan het gebied en de stad als geheel toevoegen.

Ingeborg Thoral, expert ontwerp bij het O-team

De potentiële opgave voor Amstel III in Amsterdam biedt het O-team een andere uitdaging. Hier hebben we te maken met een bestaand kantorengebied en een te transformeren kantorengebied tot gemixt woon-werk-landschap, dat sociaal-economisch en fysiek verbonden moet worden met de Bijlmer. Eén van de grote vraagstukken is hier om oplossingen te bieden die de barrière van het verhoogde spoor tussen oost en west, zowel in programmatische als ruimtelijke zin slechten.

Dat beide ontwikkelingen ten doel hebben om samenhang te creëren en een verbonden, levendige en toekomstbestendige omgeving te creëren, staat buiten kijf. De mate waarin nieuwe ambities en opgaven, zoals een andere mobiliteit, klimaatadaptief en circulair, zich presenteren is verschillend.

Actualiteiten bij binnenstedelijke transformatieopgaven

Waar deze drie ambities een dimensie extra krijgen is in de planvorming voor de Merwedekanaalzone in Utrecht. Binnenstedelijk en met een grootse ambitie is hier het credo, zodat een hedendaags perspectief met een hedendaagse woningbouwopgave ontstaat. De stad heeft voor deze zone programmatische doelen geformuleerd om een aantrekkelijke stad te maken, met meer verblijfskwaliteit en een betere omgeving. Op die manier ontstaat een goed vestigingsmilieu, waarbij deze voor de stad als geheel verbreed, alsook op locatieniveau onderscheidend is.

Om deze zone werkelijk te transformeren is een nieuwe visie op de mobiliteit ontwikkelt;  ‘mobility as a service’. Hierbij gaat het niet meer over bezit maar over beschikbaarheid van een auto. Apps worden ingezet om efficiënt te kunnen reizen, nieuwe fietsroutes worden aangelegd en er is veel ruimte voor fietsparkeren.

Daarnaast is een visie op klimaatadaptatie gevormd, waardoor water op daken en binnenterreinen wordt opvangen.

Verder is een visie op circulariteit gemaakt, zodat het gebied in aansluiting op het Beurskwartier zo circulair mogelijk wordt ingericht, zowel op het gebied van water, grondstoffen als energie.

De Merwedekanaalzone is hiermee een voorbeeld van een binnenstedelijk gebied dat met een hoge dichtheid verdicht en getransformeerd wordt, een menging van functies kent, waar bestaande gebouwen worden ingepast en een levendige stad wordt gemaakt, door onder meer sporthallen en scholen in mengvormen met woningbouw op te nemen. Uiteraard wordt er ingezet op het maken van slimme combinaties, ook programmatisch. De stad haakt daarbij aan op de bestaande broedplaatskwaliteit en biedt in de programmering lage, middelhoge en hoge huur voor commerciële functies, alsook sociale huur in de woningmix.

Tenslotte vind ik het ‘plintvehicle’ dat wordt opgericht interessant, waarbij één organisatie de plinten gaat verhuren en ervoor zorgt dat de programmering goed is.

Over de Merwedekanaalzone valt lang te praten, omdat er zo aardig gezocht is naar stedelijke kwaliteiten die je kan maken, uiteenlopend van de aanleg van een skywalk, urban farming, het energieneutraal zijn, de wateropgave of een combinatie van deze zaken.

De gezondheidselixer van gebiedsontwikkeling is er voor iedereen en levert de aankomende jaren vast vele aantrekkelijke en innovatieve resultaten op.

Reactie toevoegen

U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.

* verplichte velden

Uw reactie mag maximaal 2000 karakters lang zijn.

Reacties

Er zijn nu geen reacties gepubliceerd.